Υπάρχουν διάφορες μελέτες που συνδέουν το κάπνισμα με την εμφάνιση (και μάλιστα με την εμφάνιση ΧΝΝ στον γενικό πληθυσμό, δηλαδή σε άτομα χωρίς παράγοντα κινδύνου για νεφροπάθεια) αλλά και την εξέλιξη ήδη υπάρχουσας Χρόνιας Νεφρικής Νόσου. Μεγαλύτερη επιβάρυνση υπάρχει στους ασθενείς που πάσχουν από διαβητική νεφροπάθεια ή από την νεφροπάθεια εξαιτίας της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
Με ποιους μηχανισμούς προκαλεί βλάβη το κάπνισμα στην νεφρική λειτουργία;
Οι διάφοροι μηχανισμοί με οξεία επίδραση στο νεφρό που επιδεινώνουν την νεφρική βλάβη είναι οι εξής:
- Η αύξηση της αρτηριακής πίεσης
- Η μείωση αιμάτωσης των νεφρών
- Η αύξηση παραγωγής διαφόρων ορμονών που επιταχύνουν την νεφρική βλάβη
Επιπλέον το κάπνισμα δημιουργεί χρόνια βλάβη στο νεφρό δεδομένου ότι:
- Προκαλεί σκλήρυνση (στένωση) των αγγείων που αιματώνουν τους νεφρούς αλλά και τα μικρά αγγεία μέσα στους νεφρούς
- Ο καπνός περιέχει πάνω από 3000 με 4000 σωματίδια και αέρια, που αρκετά από αυτά είναι νεφροτοξικά από μόνα τους
- Στον καπνό υπάρχουν βαρέα μέταλλα
- Το οξειδωτικό στρες που δημιουργείται προκαλεί άμεσα νεφρική βλάβη
- Μειώνει τον ρυθμό σπειραματικής διήθησης με το χρόνο
Το κάπνισμα έχει σχέση με την εξαρχής εμφάνιση της ΧΝΝ ή την επιδείνωση της;
Σαφώς και με την εμφάνιση και με την εξέλιξη της. Ο καπνός μπορεί να βλάψει ακόμα και υγιείς νεφρούς, χωρίς προϋπάρχουσα νεφρική νόσο. Μάλιστα αυτή η αρνητική επίδραση έχει σχέση ΚΑΙ με τον αριθμό των τσιγάρων που κάποιος καπνίζει. Έχει βρεθεί μια άμεση και ανεξάρτητη σχέση του καπνού με την εμφάνιση λευκωματουρίας (ή πρωτεϊνουρίας), εύρημα που συνδέει το κάπνισμα με μόνιμη νεφρική βλάβη. Για κάθε 5 τσιγάρα που καπνίζει κάποιος την ημέρα, υπάρχει ένας σχετικός κίνδυνος 30% για αύξηση της κρεατινίνης κατά 0,3 mg/dlτα επόμενα 3 χρόνια.
Πάσχω από ΧΝΝ. Έχει σχέση το κάπνισμα με αυτό;
Ναι, αφού επιταχύνει την νεφρική βλάβη και συνάμα αυξάνει πολύ τον καρδιοαγγειακό κίνδυνο (οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) αλλά και την απόφραξη περιφερικών αγγείων.
Κάνω αιμοκάθαρση. Έχει σχέση το κάπνισμα με αυτό;
Το κάπνισμα και στους αιμοκαθαρόμενους αυξάνει πολύ τον καρδιοαγγειακό κίνδυνο. Είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για ασβεστοποίηση και σκλήρυνση των αγγείων, δηλαδή μόνο η ύπαρξη του είναι ικανή να αυξήσει όλους τους παραπάνω κινδύνους, ανεξάρτητα από άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνου (σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση κλπ). Σχετίζεται ακόμα και με νεοεμφανιζόμενη καρδιακή ανεπάρκεια και νεοεμφανιζόμενη περιφερική αγγειακή αποφρακτική νόσο.
Η διακοπή του καπνίσματος θα με ωφελήσει στην νεφρική μου νόσο;
Φυσικά, εκτός από τα γνωστά οφέλη σε πνευμονοπάθειες, καρδιοπάθειες κλπ, διάφορα στοιχεία δείχνουν ότι η διακοπή του επιφέρει μια επιβράδυνση στην εξέλιξη της χρόνιας νεφρικής νόσου, μειώνοντας τον ρυθμό αύξησης της κρεατινίνης αλλά και μειώνοντας την ποσότητα λευκωματουρίας (ως παράγοντας κινδύνου).
Τι πρέπει να κάνω;
Να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και να πάρετε την απόφαση για να διακόψετε το κάπνισμα. Αυτό είναι το πρώτο σημαντικό βήμα. Μετά με τον γιατρό σας θα βρείτε τον κατάλληλο τρόπο για εσάς, για να απαλλαγείτε από μια βλαβερή συνήθεια.
Επιστημονική Ομάδα Νεφρολογικών Κέντρων Mesogeios
